Chakarisk

Fra Wikipedia, den frie encyklopedi
Kvinnelige chakrarer in 1874

Chakarisk (mongolsk: ᠴᠠᠬᠠᠷ
ᠠᠮᠠᠨ
ᠠᠶᠠᠯᠭᠤ
čaqar aman ayalγu; kyrillisk: Цахар аман аялгуу tsakhar aman ayalguu, forenklet kinesisk: 察哈尔语; tradisjonell kinesisk: 察哈爾語; pinyin: cháhā'ěr yǔ) er et mongolsk språk som blir talt i den sentrale region av Indre Mongolia. Det er oppkalt etter den etniske gruppen chakharer og tilhører den sentralmongolske undergruppen. I fonetisk sammenheng ligger chakarisk nært opp til khalkisk, og plasseres noen ganger i Ulan-tsab-gruppen av khalkiske dialekter. Andre ganger kategoriseres det som et eget sentralmongolsk språk. Chakarisk er grunnlaget for standard uttale av mongolsk i Indre Mongolia.

Litteratur[rediger | rediger kilde]

  • Ashimura, Takashi (2002): Mongorugo jarōto gengo no -lɛː no yōhō ni tsuite. In: Tōkyō daigaku gengogaku ronshū 21: 147-200.
  • Janhunen, Juha (2003): Mongol dialects. In: Juha Janhunen (ed.): The Mongolic languages. London: Routledge: 177–191.
  • Köke and Sodubaγatur (1996): Čaqar aman ayalγun-u üge-yin ečüs-ün boγuni egesig-ün tuqai. In: Öbür mongγul-un yeke surγaγuli 1996/3: 9-20.
  • Mongγul kelen-ü barimǰiy-a abiyan-u kiri kem-i silγaqu kötülbüri nayiraγulqu doγuyilang (2003): Mongγul kelen-ü barimǰiy-a abiyan-u kiri kem-i silγaqu kötülbüri. Kökeqota: Öbür mongγul-un arad-un keblel-ün qoriy-a.
  • Norčin (2001): Barim/ǰiy-a abiy-a - Čaqar aman ayalγu. Kökeqota: öbür mongγul-un arad-un keblel-ün qoriy-a.
  • Önörbajan, C. (2004): Orčin cagijn mongol helnij üg züj. Ulaanbaatar: Mongol ulsyn bolovsrolyn ih surguul'.
  • Poppe, Nicholaus (1951): Khalkha-mongolische Grammatik. Wiesbaden: Franz Steiner.
  • [Sečenbaγatur] Sechenbaatar (2003): The Chakhar dialect of Mongol - A morphological description. Helsinki: Finno-Ugrian society.
  • Sečenbaγatur et al. (2005): Mongγul kelen-ü nutuγ-un ayalγun-u sinǰilel-ün uduridqal. Kökeqota: Öbür mongγul-un arad-un keblel-ün qoriy-a.
  • Svantesson, Jan-Olof, Anna Tsendina, Anastasia Karlsson, Vivan Franzén (2005): The Phonology of Mongolian. New York: Oxford University Press.